In Lijm, het debuut van Frederiek Verberg, lopen Freeke en Art, een jong gezin vormend stel, op een dag letterlijk tegen het verleden aan. Nola, een oude geliefde van Freeke, duikt onverwachts op, en met haar komt ook een sluimerend verlangen terug. Wat begint als een toevallige ontmoeting, groeit uit tot een complexe driehoeksverhouding waarin liefde, verlangen en autonomie voortdurend tegen elkaar worden afgezet.
Verberg kiest een opvallend thema: een relatievorm die buiten het monogame patroon valt, maar binnen de intimiteit en kwetsbaarheid van een gezin plaatsvindt. Daarmee raakt ze aan actuele vragen over hoe liefde eruit mag zien, over grenzen die vervagen en over de onrust die ontstaat wanneer vanzelfsprekendheden worden opgeschud. Lijm is, zoals de titel al doet vermoeden, een roman over verbinding – maar ook over wat er gebeurt als die verbinding begint te schuiven.
Het boek wisselt van perspectief, vooral tussen Freeke en Nola, en speelt subtiel met tijd – heden en verleden schuiven over elkaar heen. Daardoor krijg je als lezer een goed beeld van de innerlijke strijd van de hoofdpersonen. Nola, een ambitieuze redacteur die worstelt met zelftwijfel en de behoefte om zichzelf te laten zien, contrasteert mooi met Freeke, die juist impulsiever en vrijer is, maar tegelijk worstelt met de verantwoordelijkheden van het moederschap. Art blijft wat meer op afstand, maar functioneert als rustpunt en spiegel in het verhaal.
Verbergs stijl is helder en toegankelijk. De roman leest vlot, mede dankzij de korte hoofdstukken en een goed gekozen ritme. Toch wringt het soms. De emoties worden regelmatig expliciet benoemd, waardoor er minder ruimte overblijft voor de lezer om zelf te voelen of te interpreteren. De dialogen zijn geloofwaardig, maar hier en daar net iets te verklarend – alsof de personages hun gevoelens niet alleen tegen elkaar, maar ook tegen de lezer moeten verantwoorden. Dat maakt het boek invoelbaar, maar haalt op sommige momenten ook de spanning weg.
Waar Verberg in uitblinkt, is het invoelbaar maken van het emotionele ongemak dat hoort bij een liefde die buiten de norm valt. De eenzaamheid, het onbegrip van de buitenwereld, de twijfel aan eigen motieven – het wordt overtuigend en zonder oordeel verbeeld. Lijm is geen pleidooi voor polyamorie, maar eerder een verkenning van hoe ongrijpbaar liefde soms is, en hoe moeilijk het is om trouw te blijven aan jezelf én aan de ander.
Als debuut toont Lijm lef. Het is een persoonlijk boek, geschreven met betrokkenheid en een duidelijk gevoel voor thematiek. De opzet is ambitieus, en hoewel niet alles even scherp is uitgewerkt – met name in de karakterontwikkeling en de stilistische gelaagdheid – blijft de roman overeind dankzij de oprechte toon en het duidelijke engagement met haar onderwerp.
Frederiek Verberg heeft met Lijm een toegankelijk en relevant debuut afgeleverd over de rekbaarheid van liefde. Wie houdt van romans waarin gevoelens niet netjes geordend zijn en de moraal niet vastligt, zal zich in deze driehoeksverhouding moeiteloos kunnen vastbijten.
Auteursrecht Anna Husson