Met Watermeloenman bewijst Henk van Straten opnieuw zijn talent om het alledaagse te vervormen tot iets uitzinnig absurds. Het begint met een klein voorval: boswachter Nico Waltzman struikelt tijdens een nachtelijke ronde over een watermeloen. Een detail, bijna belachelijk, maar wel de lont in een reeks gebeurtenissen die hem meesleurt in een wereld van drugs, misdaad en onverwachte vaderschappen.
Van Straten heeft een zwak voor de sullige buitenstaander die zonder het te willen de spil van chaos wordt. Nico, meer melancholicus dan held, belandt bij figuren als de groteske Schele Ted en de ambitieuze straatjongen Mohammed Fadlaoui. Wat als een klucht begint, ontvouwt zich gaandeweg tot een verhaal waarin ook de schaduw van verlies en aftakeling voelbaar wordt.
De kracht van de roman zit in die dubbele laag. Op het eerste gezicht is Watermeloenman een dolkomisch misdaadverhaal, geschreven in korte, flitsende hoofdstukken die lezen als scènes uit een film. Slapstick en misverstanden buitelen over elkaar heen; Van Straten schrijft met vaart en een feilloos gevoel voor timing. Het maakt het boek toegankelijk voor lezers die hunkeren naar tempo en humor, zonder lange uitweidingen.
Maar wie verder kijkt, ontdekt de melancholie onder de grappen. Nico voelt hoe de wereld kantelt: mensen worden lomper, de natuur brozer, zijn eigen leven fragieler. In rake observaties vangt Van Straten een gevoel van ontheemding dat zowel persoonlijk als maatschappelijk resoneert. Achter de absurditeit schuilt een roman over verandering en verval, waarin het lachen steeds weer omslaat in iets schrijnends.
Niet elke grap landt even goed – de flauwe woordspelingen en puberale uitglijders kunnen de lezer irriteren of juist charmeren – maar ook dat lijkt deel van het spel. Van Straten karikaturaliseert het misdaadgenre en ontregelt tegelijk de verwachtingen van de serieuze roman.
Watermeloenman is een geslaagde cocktail van humor en weemoed: bij vlagen puberaal, vaak hilarisch, en soms verrassend ontroerend. Een roman die lichtvoetigheid en melancholie in balans brengt en daardoor meer achterlaat dan alleen een lach.
Auteursrecht Anna Husson